Digital Forensics Integrity
การรับรองความถูกต้องสมบูรณ์ของนิติวิทยาศาสตร์ดิจิทัล: ความสำคัญของห่วงโซ่การคุ้มครองหลักฐานดิจิทัล
ห่วงโซ่การคุ้มครองหลักฐานดิจิทัล เป็นแนวคิดที่สำคัญในนิติเวชดิจิทัลและระบบตุลาการสมัยใหม่
วัตถุประสงค์หลักคือเพื่อให้แน่ใจว่าที่มาของหลักฐานดิจิทัลนั้นถูกต้องตามกฎหมาย ไม่ได้รับการแก้ไข และสามารถยอมรับฟังในชั้นศาลได้ หลักการชั่งน้้าหนักและการรับฟังพยานหลักฐานดิจิตอล
มีการกำหนดให้มีการจัดทำเอกสารทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับหลักฐานดิจิทัล และสรุปรายละเอียดดังนี้:
- การรวบรวม
- โอนขนย้าย
- ลำดับของการควบคุม
- การวิเคราะห์
- ใครรับผิดชอบหริอเกี่ยวข้องกับหลักฐาน
- วันที่และเวลาของเหตุการณ์
- วัตถุประสงค์
หากละเว้นรายละเอียดเฉพาะใดๆ เกี่ยวกับการจัดการหลักฐานดิจิทัล คุณภาพนั้นอาจถูกตั้งคำถาม และศาลอาจตัดสินว่าไม่เป็นที่ยอมรับ
ในการบังคับใช้กฎหมาย คุณมักจะเผชิญกับสถานการณ์ที่ต้องมีความเข้าใจพื้นฐานเป็นอย่างน้อยว่าห่วงโซ่การควบคุมตัวสำหรับหลักฐานดิจิทัลคืออะไร และจะรักษาไว้อย่างไรเพื่อไม่ให้หลักฐานเสียหายซึ่งมีความสำคัญต่อคดี
เพื่อให้ปัญหาที่ซับซ้อนนี้เข้าใจได้ง่ายขึ้น เราได้เตรียมคำแนะนำที่ครอบคลุมเพื่อให้คุณปฏิบัติตาม
- ความสำคัญของการรักษาห่วงโซ่การรักษาการคุ้มครองหลักฐานดิจิทัล
- หลักการ“ห่วงโซ่การคุ้มครองพยานหลักฐาน
- กระบวนการห่วงโซ่การคุ้มครองพยานหลักฐาน
- การกรอกแบบฟอร์ม CoC คือการตอบคำถามที่สำคัญ
- สิ่งที่ควรทำและไม่ควรทำในการทำงานกับหลักฐานดิจิทัล
- บทสรุป
ความสำคัญของการรักษาห่วงโซ่การคุ้มครองหลักฐานดิจิทัล
ห่วงโซ่การคุ้มครองหลักฐานดิจิทัลในการสืบสวนคดีอาญาเป็นพื้นฐานในการตัดสินลงโทษผู้กระทำผิดและนำพวกเขาเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม การไม่ปฏิบัติตามระเบียบการและคุณมีความเสี่ยงที่ผิดกฎหมาย
ทั้งในกระบวนการนิติเวชดิจิทัลหรือในระบบกฎหมาย เหตุใดห่วงโซ่การอารักขาจึงมีความสำคัญ?
ผู้ตรวจพิสูจน์หลักฐาน
ผู้ตรวจสอบนิติเวชดิจิทัลอาจทำการวิเคราะห์หลักฐานดิจิทัลในรูปทรงและรูปแบบต่าง ๆ ในขณะที่ทำงานกับข้อมูลที่ได้รับจากอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น:
- แฟลชไดรฟ์
- อุปกรณ์ไอโอที
- ฮาร์ดไดรฟ์
- วีดีโอ
- เสียง
- ฯลฯ
สมมติว่างานต้องการได้รับข้อมูลเมตา (metadata)จากไฟล์รูปภาพ แต่เมื่อตรวจสอบอย่างละเอียดแล้ว ดูเหมือนว่าคุณจะไม่พบอะไร เลย อย่างไรก็ตาม นี่ไม่ได้แปลว่าคุณกำลังล้มเหลวเสมอไป หลักฐานทางนิติวิทยาศาสตร์ดิจิทัลที่คุณกำลังมองหาอาจอยู่ที่อื่น และคุณอาจค้นพบได้โดยการติดตามห่วงโซ่การคุ้มครองพยานหลักฐาน
โปรดจำไว้ว่าข้อมูลดังกล่าวมีข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับ:
- ต้นกำเนิดของมัน
- ใครเป็นคนจัดการ
- ใช้อุปกรณ์อะไร
- ฯลฯ
เพื่อให้ได้เบาะแสที่คุณกำลังมองหา บางทีคุณอาจพบว่าคุณอาจต้องใช้เครื่องมือนิติเวชดิจิทัลที่แตกต่างจากที่คุณใช้อยู่ในปัจจุบัน นี่คือเหตุผลว่าทำไมห่วงโซ่การคุ้มครองพยานหลักฐานจึงเป็นมากกว่าสิ่งที่เห็น
ศาล
แม้ว่าหน้าที่ของศาลจะไม่ได้เป็นผู้นำการสืบสวนทางนิติเวช แต่ก็มีหน้าที่รับผิดชอบในการตรวจสอบให้แน่ใจว่าหลักฐานดิจิทัลในการสืบสวนคดีอาญาเป็นที่ยอมรับได้ และความสมบูรณ์ของหลักฐานโดยไม่ต้องสงสัย ในกรณีที่ขาดการเชื่อมโยงในห่วงโซ่การคุ้มครองพยานหลักฐาน ศาลอาจพิพากษาเพิกถอนพยานหลักฐานดิจิทัลได้
รักษาหลักฐาน
เมื่อจัดการกับหลักฐานดิจิทัล คุณไม่ควรทำผิดพลาดในการทำงานกับเอกสารต้นฉบับ ทำสำเนาแทน นี่คือสิ่งที่คุณจะดำเนินการโดยไม่ต้องกังวลว่าต้นฉบับจะเสียหาย เหตุผลก็คือ คุณต้องการให้มีตัวเลือกในการเปรียบเทียบเวอร์ชันแก้ไขกับเวอร์ชันต้นฉบับอยู่เสมอ เพื่อขจัดความคลาดเคลื่อนใดๆ
ถ่ายภาพและภาพหน้าจอ
นี่เป็นหนึ่งในขั้นตอนกระบวนการนิติวิทยาศาสตร์ดิจิทัลที่สำคัญ การทำเช่นนี้ ผู้เชี่ยวชาญด้านหลักฐานดิจิทัลที่จะตรวจสอบหลังจากที่คุณจะมีความเข้าใจที่ดีขึ้นเกี่ยวกับสิ่งที่คุณกำลังทำ และเห็นภาพรวมขั้นตอนการทำงานของคุณ
จัดทำเอกสารเวลาและวันที่รับ
วิธีนี้ช่วยให้คุณเข้าใจขั้นตอนต่างๆ ในนิติคอมพิวเตอร์ และเห็นภาพลำดับเวลาของผู้ตรวจสอบหลักฐานดิจิทัล นอกจากนี้ คุณจะรู้ว่ามันอยู่ที่ไหนในทุกย่างก้าวก่อนที่หน่วยงานบังคับใช้กฎหมายจะเข้ามาตรวจสอบ
รูปภาพดังกล่าวจะเป็นการลอกเลียนแบบต้นฉบับเล็กน้อย และนี่คือสิ่งที่คุณจะอัปโหลดลงในคอมพิวเตอร์เพื่อตรวจสอบ หากคุณกำลังมองหาเครื่องมือนิติเวชดิจิทัลระดับมืออาชีพที่ช่วยให้คุณทำเช่นนี้ได้
ทั้งนี้เพื่อวัตถุประสงค์ในการรับรองความถูกต้องเพิ่มเติม โปรดจำไว้ว่าผู้เชี่ยวชาญด้านหลักฐานดิจิทัลจำเป็นต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าข้อมูลไม่เสียหายและแสดงถึงสำเนาที่แท้
กระบวนการห่วงโซ่การคุ้มครองพยานหลักฐาน
เพื่อให้คุณเห็นภาพคร่าวๆ ของกระบวนการนิติเวชดิจิทัล และวิธีที่ห่วงโซ่การคุ้มครองพยานหลักฐานดิจิทัลเข้ากันได้ เราจะแนะนำคุณผ่านขั้นตอนต่างๆ การทำตามขั้นตอนที่ระบุไว้ด้านล่างนี้ จะเป็นเรื่องยากมากสำหรับศาลใดๆ ที่จะตัดสินว่าหลักฐานดังกล่าวไม่สามารถยอมรับได้
1. การรวบรวมข้อมูล
นี่เป็นขั้นตอนแรกสุดในกระบวนการห่วงโซ่การดูแลพยานหลักฐานดิจิทัล มันเกี่ยวข้องกับ:
- ระบุหลักฐาน
- การติดฉลาก หรือหมายเลข
- การบันทึก
- การสำเนาข้อมูลจากหลักฐานดิจิทัล
ทั้งนี้เพื่อรักษาความสมบูรณ์ของหลักฐาน
2. การตรวจสอบ
ขั้นตอนกระบวนการนิติเวชดิจิทัลที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบล้วนเกี่ยวกับการจัดทำเอกสารทุกอย่าง ในทางปฏิบัติ ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับขั้นตอนการทำงานของผู้ตรวจสอบนิติเวชดิจิทัล และงานใดบ้างที่เสร็จสิ้นแล้ว
3.การวิเคราะห์
หลักฐานดิจิทัลเกี่ยวข้องกับการประเมินข้อมูลที่ดึงมาจากอุปกรณ์ การใช้เครื่องมือนิติเวชดิจิทัลระดับอุตสาหกรรมที่ซับซ้อน เช่น ทำให้สามารถสร้างเหตุการณ์ขึ้นมาใหม่ได้ตรงตามที่เกิดขึ้น
ขั้นตอนการรายงานเกี่ยวข้องกับการเขียนรายงานนิติเวชดิจิทัล ที่สอดคล้องกับมาตรฐานทางกฎหมาย ควรครอบคลุมสิ่งต่อไปนี้:
- เครื่องมือนิติเวชดิจิทัลที่ใช้ในกระบวนการ
- ห่วงโซ่การคุ้มครองหลักฐานดิจิทัล
- คำอธิบายของแหล่งข้อมูล
- ปัญหาและช่องโหว่ใด ๆ ที่ระบุ
- ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับมาตรการเพิ่มเติมที่ต้องดำเนินการ
การเขียนรายงานนิติเวชดิจิทัลอาจใช้เวลานานและต้องใช้เวลาทำงานเป็นจำนวนมาก
การกรอกแบบฟอร์ม CoC คือการตอบคำถามที่สำคัญ
เพื่อกรอกแบบฟอร์มให้ถูกต้อง คุณจะต้องตอบคำถามบางข้อที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการคุ้มครองหลักฐานดิจิทัล
- หลักฐานมีอะไรบ้าง?
- ใครเป็นคนจัดการมัน?
- ใครเป็นคนขนส่งมัน?
- ใครบ้างที่สามารถเข้าถึงได้?
- มันได้มาอย่างไรและเมื่อไหร่?
- เก็บไว้ที่ไหนและอย่างไร?
- สามารถติดตามได้หรือไม่?
ทุกครั้งที่ผู้ตรวจสอบพยานหลักฐานคนหนึ่งจากแผนกของคุณทำอะไรก็ตาม ทุกการกระทำที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมจะต้องมีการบันทึกไว้โดยละเอียด
สิ่งที่ควรทำและไม่ควรทำในการทำงานกับหลักฐานดิจิทัล
เนื่องจากการไม่ปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดในการทำงานกับหลักฐานดิจิทัลอาจทำให้ศาลไม่อาจยอมรับได้ ใครก็ตามที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการสืบสวนด้านนิติเวชดิจิทัลจึงควรปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดด้านล่างนี้
ทำ: บันทึกทุกอย่าง
ในกระบวนการสืบสวนทางนิติวิทยาศาสตร์ดิจิทัล คุณควรบันทึกทุกอย่าง รวมถึงสภาพทางกายภาพของอุปกรณ์ด้วย ถ่ายรูปว่าอยู่ในสภาพใดเมื่อคุณพบมัน
มีรอยแตก รอยบุบ หรือมีรอยขีดข่วนหรือไม่? มันเปียกน้ำหรือเปล่า?
คุณควรจดบันทึกด้วยว่าคุณพบเครื่องมือใด ๆ ในบริเวณใกล้เคียงที่ระบุว่าอาจมีคนเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับเครื่องมือเหล่านั้นหรือไม่
อย่า: ทำงานกับต้นฉบับ
เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้ข้อมูลต้นฉบับเสียหายหรือทำการเปลี่ยนแปลงที่ไม่อาจเพิกถอนได้ ผู้เชี่ยวชาญด้านหลักฐานดิจิทัลควรเลือกที่จะสร้างภาพทางนิติเวชดิจิทัลแทน ปัญหาอีกประการหนึ่งในการพยายามทำงานกับต้นฉบับคือคุณเสี่ยงที่จะลบข้อมูลเมตาอันมีค่าที่จัดเก็บไว้ในนั้น
เนื่องจากมีบันทึกเกี่ยวกับไฟล์ที่ถูกเข้าถึงและเวลาที่มีคนคัดลอกหรือไม่ และเมื่ออุปกรณ์ถูกปิด มันจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการไขปัญหาของเคส
สิ่งที่ควรทำ: ใช้เครื่องเฉพาะหรือสภาพแวดล้อมเสมือน
เมื่อจัดการกับหลักฐานดิจิทัลในการสืบสวนคดีอาญา แนวปฏิบัติที่ดีที่สุดคือทำให้เป็นแบบออฟไลน์ คุณควรพิจารณาสร้างสภาพแวดล้อมเสมือนเพื่อป้องกันไม่ให้มัลแวร์ติดเครื่อง
โปรดทราบว่าอาจมีบางคนพยายามยุ่งเกี่ยวกับหลักฐานจากระยะไกล ตัวอย่างนี้ก็คือเจ้าของพยายามลบบันทึกคอมพิวเตอร์ผ่านทางอินเทอร์เน็ต
อย่า: พยายามทำโดยไม่มีผู้เชี่ยวชาญด้านนิติเวชดิจิทัล
เนื่องจากสิ่งที่คุณทำอาจเป็นอันตรายต่อความสมบูรณ์ของข้อมูลและทำให้หลักฐานดิจิทัลไม่สามารถยอมรับได้ในศาล คุณจึงไม่ควรดำเนินการสอบสวนโดยไม่มีผู้เชี่ยวชาญด้านนิติดิจิทัลอยู่ด้วย
แม้ว่าเจ้าหน้าที่ไอทีและเจ้าหน้าที่บังคับใช้กฎหมายคนอื่นๆ จะสามารถมีส่วนร่วมได้โดยช่วยคุณรวบรวมข้อมูลและรักษาความปลอดภัยของหลักฐาน แต่คุณไม่ควรพยายามดำเนินการเรื่องนี้โดยไม่ได้รับการดูแลและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญด้านหลักฐานดิจิทัลหรือผู้เชี่ยวชาญที่มีคุณสมบัติเหมาะสมอื่นๆ
สิ่งที่ควรทำ: เก็บอุปกรณ์อย่างเหมาะสม
เนื่องจากอุปกรณ์ที่มีหลักฐานดิจิทัลอาจมีความไวต่อปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม เช่น ความร้อนและความชื้น คุณจึงควรตรวจสอบให้แน่ใจว่าอุปกรณ์เหล่านั้นถูกจัดเก็บในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
นอกจากนี้อย่าเก็บไว้ในพื้นที่ที่เปิดโล่ง สิ่งนี้อาจทำให้คุณเสี่ยงต่อการที่บุคคลที่ไม่ได้รับอนุญาตพยายามจะยุ่งเกี่ยวกับมันหรือเปลี่ยนแปลงมันในทางใดทางหนึ่ง
อย่า: เปลี่ยนสถานะพลังงานของอุปกรณ์
ตราบใดที่การสืบสวนทางนิติวิทยาศาสตร์ดิจิทัลยังดำเนินอยู่ คุณไม่ควรเปลี่ยนสถานะพลังงานของอุปกรณ์ กล่าวอีกนัยหนึ่ง หากเปิดอยู่ ให้ปล่อยทิ้งไว้ หากปิดอยู่ อย่าพยายามบู๊ต
สาเหตุก็คือในระหว่างการเริ่มต้นอุปกรณ์ กระบวนการบางอย่างจะถูกเปิดใช้งานโดยอัตโนมัติ ซึ่งบางกระบวนการสามารถล้างแคช เขียนทับพื้นที่ที่ไม่ได้ใช้ และแก้ไขหรืออัปเดตข้อมูลเมตาที่อยู่ในนั้น
บทสรุป
การรักษาห่วงโซ่การคุ้มครองหลักฐานดิจิทัลจะทำให้คุณรู้สึกเหมือนกำลังฝ่าทุ่นระเบิด ข้อผิดพลาดเพียงครั้งเดียวและการสืบสวนทั้งหมดอาจตกอยู่ในอันตรายและหลักฐานทางดิจิทัลจะถูกทำลาย
ดังนั้นจึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งที่จะต้องปฏิบัติตามระเบียบการและปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดที่ใช้กับกระบวนการสืบสวนทางนิติวิทยาศาสตร์ดิจิทัล
อ่านเพื่มเติม:
ความเข้าใจเกี่ยวกับ ห่วงโซ่การคุ้มครอง-พยานหลักฐาน (chain of custody) รายงานทางนิติวิทยาศาสตร์
หมายเหตุ:เนื้อหาในเว็บไซต์นี้มีขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลและเพื่อการศึกษาเท่านั้น
* หากมีข้อมูลข้อผิดพลาดประการใด ขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย รบกวนแจ้ง Admin เพื่อแก้ไขต่อไป
ขอบคุณครับ
#WindowsForensic #ComputerForensics #dfir #forensics #digitalforensics #computerforensic #investigation #cybercrime #fraud